Θέμα 3 Διαδικασία αντιμετώπισης

Πρωτοβάθμια αξιολόγηση. Ο Folkman et al (1984) αναφέρεται στην πρωτογενή αξιολόγηση ως το πρώτο στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης, όπου οι συναντήσεις αξιολογούνται υποκειμενικά για να δούμε τι διακυβεύεται όσον αφορά τον πιθανό κίνδυνο και αυτές οι εκτιμήσεις επιτρέπουν την επιρροή σε ατομικές διαφορές, επειδή η φύση αυτού που θεωρείται στρεσογόνο είναι ατομική.

Οι Park και Folkman (1997) γράφουν ότι το νόημα που δίνουν τα άτομα στα γεγονότα, μπορεί να πλαισιωθεί από υπάρχουσες πεποιθήσεις με βάση την σημασία τους. Πρόκειται για μόνιμες πεποιθήσεις και πολύτιμους στόχους, βασισμένους σε θεμελιώδεις υποθέσεις, θεωρίες της πραγματικότητας (π.χ. θρησκεία), αυτοεκτίμηση, εμπειρία ζωής κ.λπ. και οι στόχοι αλληλεπιδρούν με τις ιδιαιτερότητες μιας συγκεκριμένης συναλλαγής ανθρώπου-περιβάλλοντος που ορίζονται από τις διαδικασίες αξιολόγησης και αντιμετώπισης.

Δευτερεύουσα αξιολόγηση. Όταν μια κατάσταση αξιολογείται ως δυνητικά αγχωτική, λαμβάνει χώρα δευτερογενής αξιολόγηση, όπου το άτομο αξιολογεί εάν η πιθανή βλάβη μπορεί να αποφευχθεί ή να προληφθεί, πού να αποδοθεί ευθύνη και ποιες είναι οι μελλοντικές προσδοκίες. Οι πιθανές ενέργειες ή οι τρόποι αντιμετώπισης αξιολογούνται, με βάση την προηγούμενη εμπειρία αντιμετώπισης, την προσωπικότητα, τους προσωπικούς πόρους (και πιθανώς την παγκόσμια σημασία). Οι Folkman και Lazarus (1980) περιέγραψαν πολλούς τύπους συμπεριφορών αντιμετώπισης και πρότειναν ότι θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες απόκρισης αντιμετώπισης: αντιμετώπιση εστιασμένη στο πρόβλημα (προσπάθειες αντιμετώπισης χρησιμοποιώντας πιο ορθολογικές προσεγγίσεις τύπου επίλυσης προβλημάτων) ή αντιμετώπιση εστιασμένη στο συναίσθημα. συναισθηματικά προσανατολισμένες προσεγγίσεις αντιμετώπισης) καθεμία από τις οποίες είναι κατάλληλη σε διαφορετικά είδη καταστάσεων. Ενώ η διάκριση εστιασμένη στο πρόβλημα/εστίαση στο συναίσθημα ήταν δημοφιλής στην έρευνα, πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι σημαντικό να χωρίσουμε την αντιμετώπιση σε πιο διακριτές κατηγορίες (πολλές βασισμένες στο έργο του Folkman και του Lazarus), όπως η αντιμετώπιση με επίκεντρο το πρόβλημα, η αναζήτηση κοινωνικής υποστήριξης, ο κατηγορούμενος εαυτός. ευσεβής πόθος και αποφυγή και προσανατολισμένη στη δράση αντιμετώπιση, προσαρμογή, θετική σκέψη, αναζήτηση υποστήριξης, αυτοκατηγορία και άμυνα.